Kedilerde Yabancı Cisim Yutulması

Kediler yiyecek dışındaki yabancı cisimleri de yiyebilmektedir. Bunlar arasında lastik toplar, boncuklar, para, ip, vida, seloteyp, düğme, lastik toka, naylon poşet parçaları gibi cisimler sayılabilir. Bazı kediler bu cisimleri oyun oynarken yanlışlıkla yutabilirler, bazıları kedilerinse yün kazak, naylon poşet, kablo gibi cisimleri kemirme alışkanlıkları sonucu bu tip durumlar oluşabilir. Kedinin yediği yabancı cisimlerin büyük bir kısmı mideden bağırsağa geçemeyecek kadar büyüktür. Eğer yenilen yabancı cisim midede kalırsa ciddi sindirim sorunlarına yol açabilir. Ancak ataç, plastik parçaları, düğme gibi küçük cisimler mideden bağırsağa geçebilir ve ince bağırsağın tıkanmasına ya da delinmesine neden olabilir.

Sindirim sistemindeki yabancı cisimler her yaştaki kedide gözlenebilir. Ancak, 2 yaşından küçük kedilerde daha yaygın olarak gözlenmektedir.

Yutulan yabancı cisimler içinde en büyük tehlikeyi ipler yaratır. Bazı durumlarda ipin başlangıcı ilmik olarak dile takılırken diğer ucu yemek borusu, mide ve ince bağırsağa ulaşır. İpin bir ucunun dilde kalması nedeniyle ip sindirim sistemini geçemez. Kedi kusmaya başlar.

İp yutmanın bir başka tehlikesi bağırsaklar üzerinde yaptığı deformasyondan kaynaklanır. İncebağırsağın hareketleri bağırsağın ipin çevresinde bir akordeon gibi toplanmasına neden olur (Şekil 1). Bağırsak hareketleri devam ettikçe ip giderek incelir ve bağırsak duvarını birçok yerinden keser. Eğer bağırsak içeriği karın boşluğuna boşalırsa bu durum peritonite yol açar.

Yabancı cisimlerin sindirim sistemi içinde yol açtıkları bir diğer problem intussuspectiondur. Intussuspection bağırsağın kendi içine kayarak yanlarda cep oluşturması durumudur(Şekil 2). Birincil olarak ince bağırsakta oluşmasına rağmen bazen kalın bağırsakta da gözlenir. Bağırsak kendi içine kıvrıldığı zaman kan dolaşımında azalma meydana gelir. Kan dolaşımı olmayan bölgedeki dokular şişer ve sonunda ölür. Süreç çok hızlı ilerler. Bu nedenle tanının çabuk konması ve hemen tedaviye başlanması gerekir.

Belirtileri

Kusma

Ani iştah kaybı

Karın bölgesinde gerginlik

Bağırsak hareketlerinde azalma

Dışkının rengi, şekli ve miktarında anormallikler

Ateş

Tanı

Sindirim sisteminde yabancı cisim tanısı koymak için veteriner hekimler ilk olarak kedinin tıbbi geçmişini araştırırlar. Kedinin yakın zamanda bulunduğu ortamların, alışkanlıklarının bilinmesi yabancı cismin ne olduğuna ilişkin bilgi verebilir.

Karın bölgesinin röntgeni çekilir. Röntgen yabancı cismin belirlenmesi için yeterli olmazsa ilaçlı film çekilir.

Sindirim sistemi içinde yabancı cisim olduğu belirlenirse hem kedinin genel sağlık durumunu değerlendirmek hem de olası bir cerrahi müdahaleden önce anestezi ile ilgili riskleri değerlendirmek amacıyla kan tetkikleri yapılır.

Tedavi

Bazı küçük cisimler bağırsaktan geçerek vücudu kendiliğinden terk edebilir. Ancak birçok durumda yabancı cismin çıkarılması için cerrahi müdahale gerekir. Ameliyat sırasında genellikle bağırsağın zedelenen kısmı çıkarılır. Kalın bağırsakta bulunan yabancı cisimler için kediye yağlı maddeler içirilerek cismin ameliyat yapılmadan çıkması sağlanabilir.

Uyarılar – Önlemler

Kedilerin yabancı cisim yutmalarını engellemek için oyuncaklarını çiğnenemeyen cisimlerden seçmek gerekir. Kedinizi ucuna top, oyuncak fare vb. cisimler bağlı bir iple oynatıyorsanız oyun saatleri dışında bu ipi onun ulaşamayacağı bir yerde tutun. Kediniz için seçtiğiniz oyuncakların kemirilmesi durumunda kopup yutulabilecek parçaları olmamasına özen gösterin. Örneğin piyasada bulunan pek çok oyuncak farenin plastik gözleri, burunları ya da kulakları, ipten kuyrukları yutulmaları halinde tehlike yaratırlar. Tırmalama tahtasına ipin ucuna dizili boncuklar gibi aksesuarlar takmayın. Yine lastik saç tokaları, yün yumakları özellikle yavru kedilerin oynamaktan zevk aldıkları fakat kemirmeleri, yutmaları durumunda kediniz için hayati tehlike arz eden cisimlerdir.

Eğer kedinizin belli eşyaları kemirme, çiğneme gibi bir alışkanlığı olduğunu gözlemliyorsanız (yün kazaklar, naylon poşetler, yapışkanlı bantlar) öncelikle bu tür eşyaları onun ulaşamayacağı yerlerde tutun. Elektrik kablolarını mümkün olduğunca gizleyin, bunu yapamadığınız durumlarda kedinin hoşlanmadığı bir koku içeren spreyler kullanın. Kediler naylon poşetlerin içine girip oynamayı da çok severler ama poşetin boynuna dolanması durumunda boğulma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilirler. Dikiş iplikleri, vidalar, düğmeler, küpe, boncuklu kolyeler gibi cisimleri daima kedinizin ulaşamayacağı yerlerde saklayın.

Kedinizin yabancı cisim yuttuğundan şüphelendiğiniz anda hiç vakit kaybetmeden veteriner hekiminizle iletişime geçin.