Kedi Tırmığı Hastalığı – Bartonellosis (Kedilerde Bartenolloz)

Bartenolloz hastalığı gram negatif bakteri bartonella henselanin sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Halk arasında kedi tırmığı hastalığı olarak da bilinir. (cat scratch disease, CSD)

Hastalık zootoniktir, yani hayvandan insana bulaşabilir. Kedilerde genelde pire dışkısı ile temas halinde bulaşan bu hastalık pire ve pirenin dışkısında salgılanır, kedi de yalanırken bakteriyi yemiş olur. Hastalık insanlara pirelerden doğrudan olarak bulaşmaz fakat bakteriyel enfeksiyon kedi ve insana keneden de bulaşabilir.

Genelde kediler enfeksiyon kapmazken ateşlenme, şişmiş bezler ve kas ağrıları dışında, enfeksiyon kapmış bir kediden insanı tırmalaması ya da ısırması sonucunda bulaşabilir. Aynı zamanda kedi, aşınmış bir deri bölgesini ya da açık yara olan bir alanı yaladığında da tükürük yolu ile hastalık bulaşabilir.

İnsanları hafif derecede etkileyen Bartonella enfeksiyonu  Amerika Birleşik Devletleri’nde yılda yaklaşık 25.000 vaka kısa bir hastanede tedavi süreci yaşanmaktadır. Enfeksiyon kapanların çoğu genelde çocuklardır. Çünkü çocuklar genellikle yavru kedilerle oynamayı severler ve bu oyun sonucu ısırılırlar.

Hastalığın semptomları 7-14 gün içinde görülür fakat 8 haftaya kadar belli de olmayabilir. Tipik semptomlar, tırmalanmış bölgedeki lenf bezlerinde şişme, ateş, baş ağrısı, genel kırgınlık… Genelde semptomlar kısa bir dinlenme periyodundan sonra tıbbi müdahaleye gerek kalmaksızın kendi kendilerine yok olurlar. Bazı hastalar antibiyotiğe ihtiyaç duyabilir.

Şanslıyız ki kedi tırmalama hastalığı insanlar için ölümcül bir hastalık değildir. Fakat bağışıklık yetersizliği olan hastalarda ciddi bir risk kaynağıdır (immün sisteminde ciddi bir çöküş olan AIDS hastaları ya da kimyasal bir tedavi gören hastalar gibi). Çoğu kedi sahibinin endişelenmesine gerek olmasa bile yine de sağlığını korumak isteyenler kendilerini test ettirmeleri ve pirelere karşı tedbirli olmaları tavsiye edilir.

Hastalığın Semptomları ve Türleri

Enfeksiyon kapan hastaların çoğunluğunun yaşı 21’in altındadır. İnsanlarda aşağıdaki semptomlar görülebilir: kırmızı, küçük, sert, yuvarlak bir şiş veya ısırık ya da tırmalama bölgesinde kabarcık, enfeksiyon kapmış bölgede şişme görünürlük, belirginleşme, ısırılma veya tırmalanma bölgesinde lenf bezlerinde şişme, hafif ateş, soğuk terleme, yorgunluk, kırgınlık, iştahsızlık, kas ağrısı, mide bulantısı ya da anormal kramplar.

Ayrıca, geçmişte pire ve kene bulaşmış kedi, çoğu durumda hiçbir klinik semptom görülmez, ateş, şişmiş beze, bazı kedilerde uyuşukluk, iştahsızlık ve üreme zorlukları görülebilir.

Nedenleri

Bartonella hensela bakterisi enfeksiyonu

Kedi Tırmığı Hastalığı

Hastalığın Teşhisi Nasıl Yapılmaktadır?

Hastalık bulaşmış insanların genelde bir kedi tarafından geçmişte hafif de olsa ısırılmış ya da tırmalanmış olduğu görülür. Çoğu hastada ısırılan ya da tırmalanmış yerde ufak karakteristik kırmızı yuvarlak bir şişlik görülür. Kesin sebebi öğrenmek ve bakteriyi vücuttan izole etmek için daha ayrıntılı incelemeler gerekmektedir. Hastalık kedilerde semptom olarak görünmediği için tanı için yapılabilecek bir şey yoktur.  Ciddi durumlarda veterineriniz kediden kan alıp ileri testler için kontroller yapacaktır. Tam kan profilleri, biyokimyasal paneller ve idrar testi anormallikleri gösterir.

Sonraki incelemeler hastalığın kesin olarak doğrulanması için daha ayrıntılı testler içerecektir. Kan örneğinde bulunan bakterinin büyümesi, hastalığın teşhisi için en geçerli metottur. Polimeeaz zincir reaksiyonu (pcr) bakteri DNA’sını teşhis için daha gelişmiş bir yöntemdir. Hastalıklı yerden bir doku örneği alınarak yapılır. Yine de tüm bu tetkikler bartonelli bakterisinin hastalığın sebebi olduğunu doğrulamaz çünkü bakteri kan dolaşımında sürekli dolaşmaz.

Son olarak, immunoassay enzimi (EIA) diye bilinen enzim, kedinizin bakteriye karşı bağışıklık sisteminin tepkisini ölçmek için kullanılabilir. Ama antikorların varlığı kedinin enfeksiyon kaptığını göstermeyebilir. Sadece hayatının bir döneminde enfeksiyon kaptığını gösterir.

Bir önceki yazımız olan Pirelerle Mücadele Etmek Sizi Hastalıklardan Nasıl Korur? Başlıklı makalemizde Bartonella bakterisi, evcil hayvanlar ve kedi tırmalaması hastalığı hakkında bilgiler verilmektedir.