Köpeklerde Beyin ve Zihin Yapısı

Köpeklerin beyni duyuların sağladığı bilgileri sentezler, yorumlar ve ona göre harekete geçer. Bu yaşamsal organın iyi çalışabilmesi için önemli miktarda kanla beslenmesi gerekmektedir ve kalpten oksijenlenmiş kanın geldiği büyük bir atardamar bu hizmeti yerine getirir. Beyin ve omurilik beraberce merkezi sinir sistemi olarak bilinir; kafatasının ve omurganın sağlam kemikleri tarafından korunurlar. Sinir reseptörlerinin organlar ve dokulardan sağladığı duyusal bilgiler periferal tarafından omuriliğe, ardından da beyne taşınır.

 Tüm köpekler köpekgil beyninin sınırları dahilinde davranır ama bunun anlamı köpeklerin sadece içgüdüleriyle hareket ettikleri değildir. Her köpeğin kendine özgü karakteri, toleransı, eğitilebilir bir zekası vardır. Köpeğin zihni genişlemiş bir ailenin, yani sürünün sosyal bir üyesinin zihnidir. Bir anlamda, köpeğin zihni bizimkine benzer. Kişiliği özgün olarak hem genetik kalıtım, hem de öğrenme ve erken deneyimlerle oluşur. Eğitilebilirlik çeşitli köpek cinsleri arasında farklılık gösterir. Alman Çoban Köpekleri inanılmaz derecede çabuk öğrenirler ve yeni görevleri kolaylıkla yerine getirirler.

Köpeğiniz Sizin Lider Olduğunuzu Bilmeli!

Köpeğin lideri olmak için yapılması önerilen bazı davranışlar ise şunlardır;

- Alfa, diğer sürü üyeleri ile arasında olan her mücadeleyi kazanır.

Köpeğinizle oynarken her oyunu siz bitirin. Zaman zaman size karşı geldiğinde yere yatırın ve üzerine bastırarak bir müddet hareketsiz kalmasını sağlayın.

- Alfa ilk önce yer, diğerleri beklemek zorundadır.

Köpeğinize yemek vermeden önce önünde siz yemeğinizi yerken onu bekletin; sizin yemeğiniz bittikten sonra ona verin.

- Alfa sürü üyelerinin içinde diğerleri tarafından en fazla ilgi görenidir. Diğerleri alfadan başkasına bu kadar ilgi gösteremezler. Bunun yanında kendisi çok nadiren diğerlerine ilgi gösterir ve gidip onları yalar.

Köpeğinizi sadece siz istediğiniz zaman sevin o size kendini sevdirmek için yanaştığında sevmeyin.

- Alfa diğerleri ile göz göze gelir ve bu göz temasında kesinlikle kendi gözünü onlardan önce kaçırmaz ve böylece kendi hakimiyetini karşısındakine hatırlatır.

Köpeğiniz ile göz teması kurduğunuzda gözünüzü ondan evvel kaçırmayın.

- Alfa istediği yerde yatar, onun yatmak istediği yerde başkası varsa kalkmak zorundadır.

Köpeğiniz yolunuzun üzerine yatmışsa onu kaldırın ve yattığı yerden geçin

- Alfa her zaman önde gidendir, her yerden önce o geçer.

Kapılardan, dar yerlerden ilk önce siz geçin sonra köpeğiniz geçsin.

Tatil Sonrası Uyum Sorunları

Tatilden dönmek bizim kadar evcil hayvanlar için de zor olabiliyor. Veteriner Hekim Hakan Boyar, kedi köpek dostlarının tatil dönüşü veteriner hekimlere gidip köpeklerini, kedilerini genel bir muayeneden geçirmeleri gerektiğini söylüyor:

"Gözler, kulaklar, tüyler, patilerdeki taban yastıkları tek tek incelenir. Bu fiziksel yoklamalar hep yapılır da unutulan ya da ihmal edilen davranış sorunları, uyum sorunlarıdır. Tatil ortamında dilediğince koşan, farklı yaşam alanlarında farklı beslenme, tuvalet, uyuma alışkanlıkları edinen hayvanlar evlerine döndüklerinde bir süre bocalar."

Köpeğinizin psikolojik bir uyum sorunu yaşayıp yaşamadığını anlayabileceğiniz çeşitli belirtileri ise şöyle sıralıyor Hakan Boyar:

"Solunum sayısı ve hızında artış, kalp çarpıntısı, evini yeniden keşfedercesine her yeri koklama, evin içinde anlamsız şekilde koşmaca ya da tam tersi ağır ağı yürüme, tedirgin, ürkek bir ifade, tuvalet alışkanlıklarında değişme, mide bozukluğu, bazen kusma görülebilir."

Bu belirtilerden bir veya bir kaçını sevimli dostunuzda gözlemliyorsanız bir uzmana danışmakta fayda olduğunu söyleyen Boyar şu tavsiyelerde bulunuyor:

"Kedi ve köpeklerimizin uyum süreci yaşaması gayet doğaldır. Bu dönemi ilgi ve sevgiyle atlatabiliriz. Evcil hayvan sahipleri onlarla konuşmalı, okşamalı, oynamalı. Köpeğiniz varsa erkenden kalkın onu tuvalete çıkartın. Kendilerine, size olan güvenlerini tazeleyin, canlandırın."

Köpekler Neden Kendi Dışkılarını Yerler ?

Dışkı yemenin (coprophagia) kesin sebebi bilinmiyor. Bu konuda pek çok teori var.

Kendi dışkısını yiyen pek çok köpekte beslenme yetersizliğine rastlanmamıştır. Ancak bazı sağlık sorunları, örneğin pankreas yetmezliği, iç parazitlere bağlı beslenme bozukluğu veya açlık, koprofajiyi şiddetlendirir.

Bazen, pansiyonlarda kalan köpekler can sıkıntısı veya stresten kendi dışkılarını yerler. Bir araştırmacıya göre, sahipleri tarafından yanlış yere tuvalet yaptğı için cezalandırılan köpekler, "kanıtı" ortadan kaldırmak için kendi dışkılarını yerler.

Bir başka teoriye göre koprofaji, büyümeyle geçen bir özelliktir. Köpeklerin akrabası olan kurt ve çakallar da kendi dışkılarını yerler. Otçul hayvanların dışkılarını yedikleri de görülmüştür. Bunun sebebinin, otçul hayvan dışkılarının bol miktarda B vitaminlerini içermesi olduğu sanılmaktadır.

Bazı durumlarda koprofaji, diğer hayvanlardan seyretmek suretiyle öğrenilen bir davranıştır. Bazen de yavru köpekler her şeyin tadına bakmak isterler.

Dişi köpekler normal olarak kendi yavrularının dışkılarını yerler. Bu, düşmanlardan korunmaya yönelik tamamen içgüdüsel bir davranıştır.

Son olarak, bazı köpekler kendilerine lezzetli geldiği için dışkılarını yerler.

Bu sorunun önüne geçmenin en iyi yolu hayvan dışkılarını ortadan kaldırmaktır.

Köpeğin yemeğine, dışkının tadını değiştiren bir madde (ülkemizde mevcut değil) ilave etmek bir çözüm olabilir. Ya da dışkının üzerine biber, karabiber vs. serpmek denenebilir. Bu yöntemler, eğer koprofaji alışkanlığı çok yeniyse işe yarayabilir. Ama bu bir alışkanlığa dönüştüyse, bu alışkanlığı kırmak çok zordur.

Yürüyüş esnasında köpekler tasmalı olmalıdır. Çok gerekirse bir ağızlık takılabilir. Ancak, köpeğinizi ağızlık takılı halde asla başıboş bırakmayın.

Köpeğinizin bol bol oyun oynamasını sağlamak ve ara sıra ona yeni oyuncaklar almak onun ilgisini dağıtır ve rahatlamasını sağlar.

Koprofajinin stresten kaynaklandığı durumlarda, stresin sebebini ortadan kaldırmak veya en azından azaltmak gerekir. Bunun yanı sıra köpeğinizin gıdasında yeterli B vitamini olduğuna ve aşırı karbonhidrat bulunmadığına emin olmalısınız.

Bazı köpekler, beslenme saatleri sıklaştırılarak düzelmiştir. Ancak günlük verilen yemek miktarı aynı kalmalıdır.

Bazı hayvan sahipleri Prozyme (ülkemizde mevcut değil) adlı bir ürünü yemeklere katarak koprofajinin önüne geçebilmiştir.

Köpeğinizi kendi dışkısını yiyor diye asla cezalandırmayın. Bu, koprofajiyi şiddetlendirebilir.

Unutulmaması gereken en önemli şey, koprofaji bir alışkanlık veya takıntı haline gelmeden, farkına varılır varılmaz, mümkün olan en kısa sürede önüne geçmeye çalışmalıdır. Böylece başarı şansı artar.

Aşırı Havlama

Genel Bakış

Aşırı havlama uykusuz gecelere, sinirli komşulara, hatta mahkemelere kadar sizi uğraştırabilecek, köpeklerde çok sık görülen bir davranış bozukluğudur.

Havlayan köpekler terk edilme, kötü muamele ve euthanasia riski altındadırlar.

Çoğu havlayan köpek bunu bir anormal davranış olarak sergilememektedir. Daha çok çevresel bir etkiye tepki ya da herhangi bir uyarıma karşı alarm vermek adına havlamaktadırlar.

Bazı ırklar daha çok havlarlar.

Havlama çoğunlukla ağlama ve uluma şeklinde olabilir.

Havlama bir semptomdur (belirti). Tedavide başarılı olmak için asıl neden ortaya çıkarılmalıdır.

Köpeklerin aşırı havlamasının birçok nedeni vardır. Bunlardan bazıları:

Ayrılık bunalımı: Sahiplerinden ayrıldıkları zaman bunalım yaşayan köpekler aşırı havlarlar. Havlama sahibinin ayrılışıyla veya ondan kısa süre sonra başlar ve sürekli veya aralıklı olarak birkaç saat devam eder. Bu tip havlama sadece sahibinin yokluğunda görülür.

Bir uyarıma tepki: Bazı köpekler çevreden gelen heyecan verici herhangi bir uyarıma karşı havlarlar. Bu alışık olmadıkları seslere yada serbest dolaşan kedi, köpeklere karşı olabilir. Bu tür havlamalar sizi durumdan haberdar etmek için, koruyucu veya korku belirtisi olarak değerlendirilebilir. Bu tip havlamalar uyarım devam ettiği sürece sürer, sahibinin yokluğu veya varlığıyla ilgili olmaksızın, uyarım bitince biter.

İlgi bekleme: Birçok köpek havladığı zaman sahibinden ödül alır veya ilgi görür. Sahibinden bunları beklediği zaman veya başka şeyler istediği zaman da havlar. Bu tür havlamalar zıplama vb. diğer vücut hareketleriyle beraber görülebilir.

Oyun: Havlama oyunun bir parçası olabilir ve insanlara, başka hayvanlara veya oyuncaklara yönelik olabilir. Örneğin köpek topunu sahibine getirir ve havlar. Havladığı zaman sahibinin topu atacağını öğrenmiştir. Sahibi de havlamayı durdurmak için topu fırlatır.

Tıbbi problemler: Yaşlı, sağır hayvanlar, beyninde hastalık olanlar veya ağrısı olan köpekler aşırı havlayabilirler.